Jaarresultaten 2019
Positief financieel resultaat in 2019, dankzij een goede operationele prestatie
24 april 2020
- Het recurrent operationeel resultaat bedraagt nu 85,3 miljoen euro
- De economische schuld daalt met 89,6 miljoen euro
- Het aantal reizigers (+3,9%), de klantentevredenheid (+11%) en de stiptheid (+3%) blijven erop vooruitgaan
- 604,6 miljoen euro investeringen in de dienstverlening aan de reizigers
- De resultaten van het jaar 2020, gezien de impact van de COVID-19 crisis, zullen er in elk geval anders uitzien. De budgettaire impact wordt op dit moment op een maandelijks verlies van 70 miljoen euro aan commerciële inkomsten sinds het begin van de crisis geschat
De hieronder beschreven elementen, zoals vandaag goedgekeurd door de Raad van bestuur, slaan op het jaar 2019. De doelstelling bestaat er uitsluitend in een terugblik op het voorbije jaar te gunnen. De realiteit van vandaag is een andere realiteit, gezien de COVID-19 crisis.
Sinds 16 maart is NMBS begonnen haar treinaanbod te verminderen in het licht van deze crisis en op 23 maart werd – in samenwerking met Infrabel en de regering – een Treindienst van Nationaal Belang opgezet. Sindsdien vervoert NMBS niet meer dan 10% van het gebruikelijke aantal reizigers (dat meer dan 900.000 per dag bedroeg). De bezettingsgraad van de treinen ligt op 4-5%. Op financieel vlak komt dit neer op een verlies per maand van 70 miljoen euro aan commerciële inkomsten uit tickets en abonnementen.
Betreffende 2019, zijn hieronder de voornaamste resultaten te vinden:
- Verdere financiële gezondmaking
De financiële gezondheid van NMBS ging er verder op vooruit in 2019.
De bedrijfsopbrengsten stegen met 2,3% tot 2,61 miljard euro. De bedrijfskosten bedroegen 2,53 miljard euro. Deze lasten omvatten de kosten die gepaard gaan met de transformatie van de onderneming en de migratie van de IT-systemen.
Rekening houdend met de transformatiekosten die in 2019 werden gemaakt, bereikte de cash recurrente EBITDA, dankzij de aanhoudende toename van het aantal treinreizigers 85,3 miljoen euro[1]. Dankzij het diverse productaanbod blijft ook de gemiddelde eenheidsontvangst per reiziger verder stijgen (+1,5%), waarbij zowel het pendelverkeer als het occasionele reizigersverkeer (standaardbiljetten) goede resultaten laten optekenen.
Door deze positieve operationele resultaten werd de economische schuld met 89,6 miljoen euro afgebouwd tot 2,286 miljard euro, dat wil zeggen 151 miljoen euro onder de door de regering in 2017 gestelde doelstelling (2,437 miljard euro).
2. Het aantal reizigers, de klantentevredenheid en de stiptheid gaan erop vooruit
Voor het derde jaar op rij groeit het aantal reizigers met meer dan 3,5%. In 2019 bedraagt de stijging zelfs 3,9%. Deze groei doet zich voor in alle categorieën: van pendelaars die naar hun werk of school gaan tot vrijetijdsreizigers.
In 2019 is de klanttevredenheid met 11% gestegen tot 67%. Vooral de resultaten voor de treinbegeleiders (88,1%), de informatie in de stations (+13%) en in de treinen (+12%) springen in het oog. Ook het extra aanbod van het Vervoersplan 2017-2020 en de stiptheid krijgen een betere score.
In 2019 bereikte de stiptheid 90,4%, een stijging van meer dan 3% ten opzichte van 2018 en het beste resultaat sinds 2015. Dit resultaat werd onder andere mogelijk gemaakt door te focussen op de eerste vertrekken, een goede coördinatie van de werken tussen NMBS en Infrabel en de verhoging van het aantal sporen tussen Brussel en Gent. Daarnaast waren er in 2019 minder grote incidenten met derden.
3. Investeringen in de renovatie van de stations en in het onderhoud van het rollend materieel
In 2019 heeft NMBS 604,6 miljoen euro geïnvesteerd, voornamelijk in de modernisering van de stations en de werkplaatsen, alsook in het onderhoud en de aankoop van het rollend materieel.
De realisaties in 2019 slaan onder andere op het station van Liedekerke, de nieuwe passerelle in het station van Ottignies, de grote renovatiewerken aan het station van Brussel-Noord en de nieuwe rechtstreekse toegang tussen het station van Brussels Airport en het Business District van Zaventem.
NMBS blijft haar stations verder uitbouwen tot intermodale hubs, waar gemakkelijk van het ene op het andere vervoermiddel kan worden overgestapt.
De capaciteit van de auto- en fietsparkings breidt verder uit (tot respectievelijk 73.700 en 107.150 plaatsen) en de bewegwijzering in de stations wordt aangepast zodat iedereen vlot de weg naar de perrons, de bus, tram of metro vindt. Ook de verkoopkanalen evolueren. In 2019 heeft NMBS in het station van Namen haar nieuwe generatie loketten ingehuldigd, die moderner, duidelijker en toegankelijker zijn, en waarbij de rol van de loketmedewerkers evolueert naar die van een mobiliteitsgids.
In 2019 bereikte de beschikbaarheidsgraad van het spoorwegmaterieel 84,7%, het hoogste cijfer sinds 2013. Er zijn dus meer treinen beschikbaar voor de treindienst, wat essentieel is gezien de voortdurende toename van het aantal reizigers. De hogere beschikbaarheidsgraad is onder andere te danken aan de investeringen in een alsmaar performanter en efficiënter onderhoud.
NMBS werkt ook aan een volledige renovatie van haar werkplaatsen. Het meest opvallende voorbeeld daarvan in 2019 was de officiële opening van de nieuwe werkplaats in Melle, een van de grootste en modernste werkplaatsen van NMBS. Dankzij een nieuwe werkmethode (TIM) krijgen de treinen gemiddeld om de tien dagen een onderhoud en kan de duur ervan beperkt worden tot amper vier uur. Alleen al in Melle maakt deze nieuwe werkwijze het mogelijk om elke dag acht extra treinen beschikbaar te hebben voor de treindienst, wat neerkomt op 2.200 zitplaatsen per dag.
4. Toegankelijkheid voor iedereen
Een andere prioritaire doelstelling voor NMBS: toegankelijkheid voor iedereen. Om dit te bereiken, richtte de onderneming in 2019 een nieuwe cel op die voor 100% gewijd is aan personen met beperkte mobiliteit, met een visie die transversaal is voor alle Directies die al op dit essentiële aspect werkten.
NMBS werkt ook samen met Infrabel om de perrons te verhogen zodat alle reizigers gemakkelijker kunnen instappen. Deze werken werden in 2019 voltooid in de stations van Aalst en Liedekerke en meer recent in het station van Marbehan.
5. Samenwerking met cultuursector en verenigingsleven
In 2019 is NMBS een samenwerking aangegaan met ‘Museum Pass’ waardoor pashouders sinds september vijf keer tegen halve prijs heen en terug naar een museum kunnen sporen.
In afwachting van de start van de werken voor de inrichting van de nieuwe hoofdzetel van NMBS in Brussel op de site aan de Fonsnylaan, heeft de spoorwegoperator sinds eind 2019, na een projectoproep, een deel van de ruimte van het vroegere Postsorteercentrum tijdelijk ter beschikking gesteld van de vzw Communa. NMBS draagt op die manier bij aan de opwaardering van deze wijk van de zone Brussel-Zuid.
Sinds juni 2019 kan Child Focus, op voorstel van NMBS, gebruikmaken van de digitale schermen in de stations en aan boord van de treinen. Opsporingsberichten voor minderjarigen worden daardoor nu ook via de schermen in de treinen en stations verspreid.
6. NMBS blijft aanwerven
Op 1 januari 2020 telde NMBS 17.539 medewerkers (voltijdse equivalenten), tegenover 17.703 begin 2019.
NMBS blijft actief rekruteren en heeft in 2019 1300 nieuwe medewerkers aangeworven. De onderneming heeft nog nooit zoveel vrouwen gerekruteerd als vorig jaar. De diversiteit van de aanwervingen binnen NMBS wordt eveneens weerspiegeld in de verschillende leeftijdscategorieën, of het nu gaat om jongeren of mensen ouder dan 50 jaar bijvoorbeeld.
Ondanks de crisis door COVID-19, heeft NMBS de ambitie om via alle mogelijke kanalen (ook via videoconference) te blijven aanwerven in al haar metiers, gaande van treinbestuurder, tot treinbegeleider en technicus.
Alle vacatures bij NMBS zijn terug te vinden op nmbs.be/jobs.
[1] Een deel van dit bedrag (25 miljoen euro) is overgeheveld van de exploitatiedotaties naar de investeringsdotaties opdat de productiviteitsinspanningen van NMBS nog meer aan de groei en de modernisering van het rollend materieel kan bijdragen. De cash recurrente EBITDA bedraagt na deze overdracht 60,3 miljoen euro.
Bart Crols
